Merhaba değerli İddaa Bülteni okurları. Bugünkü yazımızda bahis dünyasından daha farklı bir konuyu ele alacağız. Özellikle son yıllarda kripto para teknolojisinin gelişmesi ile birlikte blok zincir platformları futbol dünyasına da adım attı. Aslında yalnızca futbol değil dünyanın dört bir kenarından çok sayıda organizasyonun taraftar token basmaya başladığını görüyoruz. Bu yazımızda taraftar token nedir ve taraftar token fiyatları futbol maçlarından etkilenir mi sorularının cevaplarını arayacağız.
Chiliz fan tokenları
Taraftar token uygulamalarına ilgi duyanlar öncelikle Chiliz (CHZ) ve Socios uygulamalarını görecekler. İkili geçtiğimiz yıl ilk olarak Juventus ile anlaşma imzalayarak oldukça büyük bir başarıya imza atmış ve yatırımcıların gözüne girmeyi başarmıştı. Ardından geçen süreçte Paris Saint-Germain, Milan, Manchester City, Napoli, Lazio ve Galatasaray gibi takımlarla anlaşan platform daha sonra futbol dışına sıçradı.
Geçtiğimiz yılın sonlarında neredeyse bütün NBA takımları ile anlaşan Chiliz aynı zamanda NFL ve Amerikan futbolu liglerinden de çok sayıda takımın sponsoru oldu.
Chiliz aynı zamanda Messi ile sponsorluk anlaşması imzaladı. Ancak platformun bana göre en büyük başarısı UEFA’nın resmi fan token üreticisi konumuna gelmesi oldu. UEFA ile Chiliz arasında yapılan anlaşmaya göre artık bu platform uluslararası resmiyet taşıyan taraftar tokenları basacak.
Bu anlaşmanın öncesinde farklı taraftar üreticileri arasında bir rekabet bulunuyordu. Aslında ben bu konuda daha önce yazdığım yazılarda UEFA’ya da FIFA’nın kendi taraftar takım uygulamasını başlatması ihtimalini değerlendirmiştim. Bu nedenle Chiliz fiyatının önünde ciddi bir engel olabileceğini söylemiştim. Ancak benim beklediğim olmadı ve ikili arasında bir anlaşma yaparak birlikte çalışma kararı aldı.
Bu nedenle bundan sonraki yıllarda taraftar tokenlar çok daha fazla anlam taşıyacak. Bu yüzden bu yazımızda taraftar tokenın ne olduğu ve nelerden etkilendiği ile ilgili bazı bilgiler paylaşacağım.
Taraftar token nedir? Fan Token Fiyatları Transferden Etkilenir Mi?
Kulüplerin resmi olarak çıkardığı kripto paralara fan token deniyor. Fan tokena sahip olan taraftarlar kulübün bazı kararlarında etkili olma fırsatı elde ediyor. Gelecekte tamamen fan tokenlar ile işletilen takımların çıkacağını düşünüyorum. Ancak şu anda sadece yönetimlerin belirlediği belli konularda taraftarlar söz sahibi olma fırsatı buluyor.
Örneğin takımların bir sonraki maçta giyeceği formalar ya da statlarda kullanılacak boyalar gibi bazı etkinlikler oylamaya sunuluyor. Ancak bana kalırsa yakın gelecekte alınacak futbolculardan takımın teknik direktörüne kadar çok fazla konuda taraftar token sahiplerinin etkili olacağı organizasyonlar devreye girecektir.
Taraftar token fiyatı neye göre belirleniyor?
Taraftar tokenlar ilk çıktıklarında hangi fiyatta olduklarının bir önemi olmuyor. Yani bir fan tokenın 1 dolar ya da 100 dolar olmasının bir anlamı yok. Bizim için burada önemli olan aldığımız fiyattan sonra ne kadar değer kazanacağı ya da ne kadar değer kaybedeceğidir.
Bir kripto paranın değer kazanması için o kripto paranın işlem görmesi gerekir. O kripto paraya karşı beslenen talep bazı kripto para sahiplerinin ilgisini çeker ve alım satım işlemleri gerçekleşir. Bir kripto paraya ne kadar çok ilgi gösteriliyorsa onun değeri o kadar artar.
Fan token fiyatlarını ne etkiliyor?
Bana kalırsa bundan sonraki yıllarda maç sonuçları bile bu token fiyatlarını etkileyecek. Ancak şu ana kadar karşımıza çıkan verileri inceleyecek olursak en çok transfer döneminde dalgalanmalar olduğunu görüyoruz. Örneği Paris Saint-Germain fan tokenı Messi transfer döneminde inanılmaz bir değer kazancı yaşadı.
Bununla birlikte transfer söylentileri de kripto para dünyasında etkili oldu. Messi’nin Manchester City’ye transfer olacağı iddiaları ile birlikte City fiyatı yaklaşık 1 gün boyunca değer kazandı. Ancak transfer gerçekleşmeyince insanlar bu tokenları tekrar sattı ve fiyat düştü.
Fan takım fiyatları en çok Bitcoin fiyatından etkileniyor. Aslında Kripto para piyasasının neredeyse tamamı Bitcoin’e bağlı. Bitcoin fiyatı arttığında hepsi artıyor Bitcoin fiyatı azaldığında hepsi azalıyor. Bu nedenle 1 fan tokenın gelecek fiyatını belirlemek için Öncelikle Bitcoin paritesi inceleniyor. Kripto para piyasasına dahil olan herkes Bitcoin’in gelecekte daha fazla değerli olacağına inanıyor.
Bu konuda bu sene önümüzde çok daha fazla veriyor olacak. Örneğin şu anda şampiyonlar liginde City yarı final oynamayı garantiledi. Önümüzdeki dönemde Manchester City şampiyon olursa fiyatın nasıl şekilleneceğini takip edeceğiz.
Ancak Kripto para piyasasında bir olayın oluş anından daha öncesi yapılan tahminler tıpkı iddaa’da olduğu gibi daha önemli. Örneğin Manchester City final maçında 2-0 öne geçtiğinde zaten token fiyatlanmış olacak. Manchester City’nin maçı alacağını daha önceden tahmin ederek token alanlar aslında bir nevi bahis oynamış olacaklar. Zaten yakında blok zincir teknolojisinin gelişimi ve yayılması ile bahis siteleri de merkeziyetsiz bir hal alacak.
Galatasaray (GAL) ve Trabzonspor (TRA) Fan tokenları
Chiliz dünyanın her tarafında olduğu gibi Türkiye’de de çok fazla takımla işbirliği yapıyor. Bu takımlar arasında Galatasaray, Trabzonspor, Ankaragücü, Bursaspor, Alanyaspor, Göztepe ve Karşıyaka gibi köklü kulüplerde yer alıyor. Bugüne kadar bunlar arasından en büyük ilgiyi Trabzonspor Fan Token (TRA) gördü. Trabzonspor’un bu yıl şampiyonluğa yürümesi ve yaptığı etkili transferler bu değer kazancında etkili oldu. Üstelik son aylarda Bitcoin performansının stabil kalması Trabzonspor başarılarının fiyatın artmasındaki rolünü etkiledi.
Galatasaray fan token ise son aylarda yeterince büyüme gösteremedi.
Sonuç
Henüz taraftar tokenlar hakkında yeterince veri elde etmiş değiliz. Buna rağmen bunların fiyatları en çok transferlerden etkileniyor diyebiliriz. Henüz maç sonuçları hele ki haftalık maç sonuçları token fiyatlarına yeterince etkili edemiyor. Bununla birlikte transfer söylentileri ve takımların yaptıkları sponsorluk anlaşmaları yani takımın değerinin artması token değerinin artmasına da neden oluyor.
Bugüne kadar transfer söylentilerinden en çok etkilenen iki takım Paris Saint-Germain ve Lazio oldu. Messi transferi ile atağa Kalkan PSG ve bazı transfer söylentileri ile etkilenen Lazio fiyatı bu dönemlerde sıçrama yaşadı.
Öyle görünüyor ki önümüzdeki dönemde Chiliz tarafından üretilen taraftar tokenlar daha da değerlenebilir. Ancak Fenerbahçe ve Beşiktaş henüz bu platform üzerinden taraftar token çıkarmadılar. Öyle sanıyorum ki önümüzdeki dönemde yeni anlaşmalar yapıldığında onlar da Chiliz’e geçebilir. Daha doğrusu bundan sonra yapılacak anlaşmalar UEFA ve FIFA’nın anlaşma yaptığı platformlara göre yapılabilir.
Umarım aklınızdaki soru işaretlerinin bazılarını telafi edebilmişimdir. Bu konu hakkında daha detaylı bilgileri önümüzdeki yazılarımızda ele alacağız. Hatta bundan sonra haftalık olarak taraftar token analizleri yapmayı düşünüyorum. Bu şekilde hangi olayların bu fan token fiyatlarını etkilediğini öğreneceğiz ve ileride yapacağımız alımlarda daha fazla veri sahibi olacağız.
Hepimize bol şans!
